Yoldaşı və anası onu tərk etdi, “pozğun”
damğası yeyərək kəndindən xaric edildi. Pulunu və illərini xərclədi, həyatda tək-tənha
qaldı. Buna rəğmən o həm fikrindən, həm əzmindən, həm də yumor duyğusundan heç
vaz keçmədi.
Arunaçalam Muruqanantam dünyaca məşhur “Time” jurnalı
tərəfindən “Dünyanın ən nüfuzlu 100 adamı” siyahısına girməyi bacarmış biridir.
Onu bu cür önə çıxaran isə həyatını qadınlar
üçün ucuz gigiyenik bezlərə həsr etmiş olmasıdır.
Kasıb bir kənddə doğulub böyüyən, yoxsulluq
səbəbiylə təhsilini tamamlaya bilməyən Arunaçalam Muruqanantam əslində bir
inqilabın qabaqcılıdır.
"Hər şey arvadımla başladı" deyir
gülərək. 1998-ci ildə Hindistanda məşhur olan görücü üsulu ilə evlənmişdir.
Hələ 6 aydır evli olduğu həyat yoldaşı Şanti'nin
özündən bir şeylər saxladığını fərq edir. Bunun arvadının aybaşı dövründə istifadə
etdiyi bez parçaları olduğunu anlayır. Elə pis haldadır ki, bu vəziyyətə
olduqca üzülür.
"O qədər pis vəziyyətdə, o qədər pis
bir bez idi ki, mən onunla samokatımı belə təmizləməzdim."
"Təhsilli" bir qadın olan
yoldaşından niyə "gigiyenik bez"dən istifadə etmir soruşduğunda
"əgər buna pul versək, süd büdcəmizi qısmaq məcburiyyətində qalarıq"
cavabını almışdı.
Bir gün arvadını təsir edə bilmək
adına "hədiyyə" olaraq bez almağa qərar verir. Ödədiyi rəqəm
Hindistan standartlarında yüksək bir məbləğdir. Bunun üzərinə belə düşünür:
"Beynəlxalq böyük firmalar kiçik bir pambıqlı məhsul üçün bəlkə də xərcinin
40 qatı çox pul qazanırlar."
Muruqanantam bunun üzərinə ətrafındakı bir çox
qadının daha bu bezləri istifadə etməyə iqtisadi güclərinin çatmadığını fərq edir.
Buradan hərəkətlə aşağı xərcli gigiyenik bez çıxarmağa qərar verir.
Hindistanda edilən bir araşdırmaya görə
qadınların yalnız 12% -i bez istifadə imkanına sahibdir. Bunun yanında daha dəhşətli
olanı gənc qızların 22%-i aybaşı başladığında məktəbi buraxmaq vəziyyətində
qalır.
Bunun yanında yenə edilən araşdırmalara görə,
Hindistandakı qadınların yaşadığı narahatlıqların 70 %-i gigiyena məhsullarına çata bilməməsiylə əlaqədardır.
Dünyada başqa bir çox yerdə olduğu kimi
Hindistanda da aybaşı olmaq böyük bir
tabudur.
Bu mənada qadınların böyük bir ictimai təzyiqə
məruz qaldığını təxmin etmək çətin olmamalıdır. Yuxarıdakı qorxunc rəqəmlər da
vəziyyəti ortaya qoyur onsuz da...
İlk istehsalı tam bir fəlakət olur. Arvadı
isə məhsulu daha istifadə etmədən rədd edir. Ancaq o, asan məğlub olan bir adam
deyil.
Yeni testlər üçün çıxardığı bezlərdə dəyişikliklərə
gedər. Sınamaları üçün iki bacısından da mənfi cavab alır.
Muruqanantam içini inkişaf etdirdiyi məhsulu
sınayacaq birilərini tapmaq tam anlamıyla bir kabus olmuşdur.
Yaxınlardakı bir tibb fakültəsinə gedərək
oradakı qadın şagirdlərdən özünə köməkçi olmasını istəmişdi. Ancaq daha
mövzudan bəhs etməyə başladığında şagirdlər özündən qaçırlarmış.
Ən nəhayət testləri etmək üçün bir neçə
qadınla anlaşmağı bacarmışdı.
Evli bir adam olaraq qadınların bu "özəl"
durumuyla əlaqədar davamlı yad qadınlarla ünsiyyətdə olmasından ötrü arvadı onu
tərk etmişdi.
İşə başlamasından 18 ay sonra arvadı tərəfindən
tərk edilir. "O məni tərk etmək istəmədi əslində, yalnız bu işin arxasını
buraxmamı istəyirdi" deyir.
Şagirdlərlə testlərə davam edərkən anası də
oğlunun özündən gizli olaraq nə ilə məşğul olduğunu öyrənir və o da qızlarını
alaraq evi tərk edir.
"Dünyada qadın bezi işlədən ilk kişi mənəm!"
Ən sonunda məcburən bezləri öz üzərində test
etməyə qərar verir.
Süni bir aybaşı təcrübəsi yaşamağa ehtiyacı
vardır. Əvvəlcə bir qəssabla razılaşar. Ondan nizamlı olaraq keçi qanı almağa
başlayır. Aldığı bu qanları havası alınmış bir futbol topunun içinə doldurur.
Topun içindən test edəcəyi bezə uzanan bir
xortum taxır, bezi və topu da gün içində istifadə etməyə başlayır. Hər 20 dəqiqədə
bir topu sıxaraq sınaqlarını davam etdirir.
Nəticə hələ istədiyi vəziyyətdə deyil. Hətta
geydiyi paltarların qan içində qalmasından dolayı yaşadığı kənddə cinsəl bir
narahatlığa sahib olduğu düşünülməyə başlanır. "Pozğun" olaraq
görülür və tamamilə xaric edilir.
Bunun üzərinə önəmli firmalara məsləhətçilik
edən bir professordan kömək tələbində tapılır. Reallaşdırdığı telefon danışıqlarının
istiqrazlarının ödəyə bilməyəcək haldadır...
2 illik müddətin ardından istifadə etməsi
lazım olan doğru materialı tapır və istədiyi nəticəni əldə etməyi bacarır.
Bundan dərhal sonra isə bu bezləri ardıcıl
olaraq çıxarda biləcək bir maşına ehtiyacı var. Ancaq maşınların qiymətləri
milyon dollar səviyyəsindədir. Təbii olaraq öz maşınını icad etməsi lazımdır.
4,5 illik işin sonunda istədiyi dizaynı həyata
keçirir və ilk modelini çıxarmağı bacarır.
2006-ci ildə isə “Chennai” Hindistan
Texnologiya İnstitutu Muruqanantam'ı müvəffəqiyyətindən ötrü mükafatlandırır.
Ərinin adını qəzetlərdə görən qadın evə geri
dönür. Yanına yoldaşının anasını və bacılarını də alır.
"Kasıb və təhsilsiz olmaq məni gerçək
dünyaya yaxın tutdu və bu sayədə qırsal bölgələrdə yaşayan qadınların aybaşı
dövrləri üçün gigiyena vəsaitlərinə çata bilmədiyini müşahidə edə bildim."
Muruqanantam'ın icad etdiyi bu maşın bu
anda iki əhəmiyyətli məqsədə xidmət edir: Həm qırsal ya da yoxsul bölgələrdə
yaşayan qadınların aşağı xərcli gigiyenik bezlərə çatmasını təmin edir, həm də
bu bölgələrdə yaşayan qadınların bu bezlər istehsalına qataraq qadınlara məşğulluq
imkanı yaradılır.
"Məqsədim 100 min maşın quraraq 1
milyon yoxsul qadına məşğulluq yaratmaqdır. Ancaq 10 milyon iş niyə olmasın?
"
Bir maşın ortalama olaraq 10 qadına iş
imkanı təqdim edərkən bir gün içərisində 1.000 bez çıxara bilir.
İndiyə qədər Hindistan və aralarında Keniya,
Nigeriya və Nepal kimi ölkələrin də olduğu 17 ölkədə Arunachalam
Muruqanantam'ın 2.400-dən çox maşını xidmətə girdi.
Özünün hədəfi 100 min maşın quraraq 1 milyon
yoxsul qadına məşğulluq yaratmaq. Ancaq yenə də bu hədəfinin reallaşmasının 10
ildən çox zaman alacağını düşünür və əlavə edir: "Hindistandakı hər bir
qadının gigiyenik bezlərə çata bildiyi o günü gözləyirəm."
"Mən pul deyil, xoşbəxtlik yığıram”
Üstəlik bütün bunları mənfəət məqsədiylə
etmir. Qarşısında çox böyük bir fürsət olmasına qarşı bunu ictimai fayda üçün
reallaşdırır. "
0 comments :
Post a Comment